سرد شدن اعضای بدن می تواند سبب آسیب های سرماخوردگی فراوانی شودکه هیپوترمی یا سرمازدگی بد ترین نوع آن است. انگشتان دست، انگشتان پا،گونه ها، گوش ها و بینی قسمت هایی از بدن هستند که بیشتر در معرض خطر هستند زیرا فاقد ماهیچه مهمی می باشند که قادر به تولید گرما هستند. بدن با گرم نگه داشتن اندام های داخلی، گرمای خود را حفظ می کند بنا براین گردش خون محیطی ( به اندام ها) در مواجه با سرما کاهش می یابد. هیپوترمی به دمای پایین غیر طبیعی بدن اشاره دارد. دمای طبیعی بدن تقریباً 37 درجه سانتیگراد (98.6 درجه فارنهایت) است. هیپوترمی زمانی رخ می دهد که دمای آن به زیر 35 درجه سانتی گراد (95 درجه فارنهایت) برسد. به طور کلی از دست دادن بیش از حد گرمای بدن و در نتیجه کاهش دمای مرکزی بدن ( دمای داخلی بدن) ناشی از به وجود آمدن هیپوترمی می باشد که هیپوترمی یا سرمازدگی شدید ترین آسیب سرما است. توجه داشته باشید که سرمازدگی متوسط ضایعات کمی بر جای می گذارد، اما سرمازدگی شدید باعث آسیب دائمی می شود و حتی ممکن است نیاز به قطع عضو داشته باشد.حال در این مقاله ما قصد داریم هیپوترمی و روش های مقابله با آن را مورد بحث قرار دهیم.
علت به وجود آمدن هیپوترمی
هیپوترمی می تواند در شرایط مختلف رخ دهد اما اغلب در سرمای شدید اتفاق می افتد. نپوشیدن لباس کافی جهت محافظت از خود در برابر سرما، بیش از حد ماندن در سرما یا افتادن در آب یخ که نزدیک به نقطه یخ زدن می باشد از جمله مواردی است که ممکن است هیپوترمی یا سرمازدگی رخ دهد. از دیگر مواردی که به هیپوترمی یا سرمازدگی منجر می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماندن دراز مدت در سرما
- کارکردن در محیط بسیار سرد ( به دلیل عدم وجود تجهیزات های گرمایشی مانند بخاری)
- افتادن در آب بسیار سرد
- عدم پوشش مناسب و کافی در هوای بسیار سرد
- خوابیدن روی زمین بسیار سرد ( برای ساعات ها یا روزها)
توجه داشته باشید که هیپوترمی ممکن است در تابستان هم رخ دهد. به عنوان مثال: طبق تحقیقات در تابستان ماهیگیران بسیاری بودند که در آب افتادند و به هیپوترمی یا سرمازدگی دچا شدند.بسیاری از دریاچه ها هرگز در عمق زیاد گرم نمی شوند و شناگرانی که برای مدت طولانی در آب می مانند در معرض خطر هیپوترمی یا سرمازدگی هستند. هنگامی که بدن به شدت سرد می شود، تمام سیستم ها شروع به کند شدن می کنند تا حدی که احتمالاً بقا را تهدید می کند. با این حال در موارد نادر هیپوترمی می تواند زندگی را نجات دهد. موارد شناخته شده ای وجود دارد که کودکانی که در آب یخ زده افتاده اند، علیرغم عدم وجود ضربان قلب دوباره زنده شده اند. دمای کمتر از حد نرمال بدن آنها عملکرد مغز آنها را کند کرده بود و باعث شده بود نیاز بدن به اکسیژن کاهش یابد.
تشخیص هیپوترمی یا سرمازدگی
هیپوترمی یا سرمازدگی اغلب بسیار آهسته ایجاد می شود و همین دلیل می تواند تشخیص آن را دشوار نماید. هنگامی که بدن سرد می شود ابتدا با لرز پاسخ می دهد. مکانیزم محافظتی به منظور گرم شدن بدن هنگامی که هیپوترمی یا سرمازدگی ایجاد می شود، لرز متوقف می شود. زیرا بدن سیع در ذخیره انرژی باقی مانده دارد. این نخستین علائم هشدار دهنده هیپوترمی یا سرمازدگی است. با ادامه کاهش دما علائم دیگر ظاهر می شود مانند:
- سردرگمی
- از دست دادن توانایی ذهنی
- خواب آلودگی
- تکلم نامنظم
- احساس خستگی بیش از حد
- ضربان قلب آهسته یا نامنظم
- تنفس کم عمق
- از دست دادن توانایی جسمی
- پوست رنگ پریده و بسیار سرد
مقابله با سرمازدگی یا هیپوترمی
برای پیشگیری از سرمازدگی یا هیپوترمی توصیه می شود لباس مناسب به تن نمایید و از ماندن طولانی مدت در سرما اجتناب فرمایید. برای مقابله با سرمازدگی یا هیپوترمی نیاز است که به پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی مراجعه نمایید؛ اما تا زمان رسیدن کمک شما فرد بیمار را در یک محیط بسته قرار دهید و لباس های آن را عوض نموده و لباس های خشک را به تن بیمار نمایید. توصیه می شود پس از عوض نمودن لباس بیمار، آن را با پتو گرم بپوشانید. اگر امکان دارد به آن سوپ یا نوشیدنی های گرم بدهید مانند چای و از مصرف الکل برای بیمار اجتناب نمایید. توجه داشته باشید که سرمازدگی عمیق می تواند موجب قطع عضو یا حتی مرگ شود.
افرادی که بیشتر در معرض هیپوترمی یا سرمازدگی هستند
- نوزادان
- افراد سالمند( افرادی که سنشان 65 یا بیشتر می باشد)
- افراد کم تحرک
- افراد با بیماری های مزمن مانند: آسم، دیابت، کم کاری تیروئید، نارسایی قلبی یا تنفسی
- افرادی که در محیط سرد کار می کنند
